سقاخانه

... ایجاد سقاخانه که جز قلیلی صرفا جهت ثواب ساخته میشد ، به این صورت بود که محل درنظر گرفته ی آن چند هفته یا چند شب متوالی توسط کسی یا کسانی به طور ساختگی خواب نما شده ، بر سر زبانها می افتاد ، به ای کیفیت که مثلا حضرت عباس با مشک خالی کنار آن ایستاده طلب آب میکند و صاحب ملک که همان رند حیله اندیشیده یا هر که بود مکلف بود تا آنرا سقاخانه بکند پس ابتدا بیرقی بالایش نصب و سیاهی به در و دیوارش آویخته برای ساختنش از مردم طلب کمک و اعانه مینمود که این شروع بهره وریش بود و به دنبال آن برای ساختنش از این و آن طلب گچ و آجر دیگر لوازم بکند و عمله اکره اش هم که سر و جانشان فدای حضرات عباس بود و داوطلبانه جمع آوری شده و ساختمان به پایان میبردند و با علم و کتل و بیرق و لاله شمعدان و چراغی که از این و آن گرفته میشد زینت میگردید و آب انداخته شده با روضه خوانی مفصلی که به پایش میشد افتتاح و رسمیت میگرفت و از همان شب هم بود که معجزنما گشته کور و شل و چلاقی که قبلا صورتسازی شده بود شفا یافته شهرتش شهرگیر میگردید و از همان زمان هم بود که جا و مکانی که تا هفته و ماه پیش گوشه ی خرابه یا کنج صندوقخانه یا گنجه عرق و شراب یا قسمتی از ذغال دانی منزلی بود در زمره اماکن مقدسه درآمده ، روح حضرت عباس علیه السلام و اجداد و بستگان گرامیشان در آن حلول نموده مورد تقدیس و نیاز قرار می گرفت و به صورت محلی درمیامد که حل هر مشکل لاینحل باید از او شده هر گره و کار بسته ای از او گشایش یافته ، هر درد و رنج و مرض و بینوایی از او چاره ساز و سیل پول و نذوری که به طرفش سرازیر بشود . ...

تهران قدیم نوشته جعفر شهری - جلد اول صفحات 153 و 154